Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Rosa corymbifera & Iris pseudacorus

fotò
fotò
Agufié(-en-pinceloun)

Rosa corymbifera

Rosaceae

Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.

Noms en français : Églantier en corymbe, Rosier en corymbe.

Descripcioun :
Aquest agufié fai parti dóu group Rosa canina, poudèn dire qu'es un agufié pelous. Pèr lou destria fau d'abord vèire que i'ague ges de glando souto li fueio o sus li bord, que li fueio siegon pas verdalo dessubre, que li dardaioun siegon croucu (coume acò coume Rosa canina). Pièi avisas-vous que i'ague bèn de péu sus li fueio, que li dènt di fueio siegon simplo e enfin que li pecou siegon pas glandoulous.

Usanço :
Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.

Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun

Liò : Tepiero seco - Camin - Orle de bos - Colo
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa corymbifera Borkh., 1790

fotò
fotò
Glaujo

Iris pseudacorus

Iridaceae

Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.

Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.

Descripcioun :
La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.

Usanço :
Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Palun - Ribiero - Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
CC
C
C
C
C
ges
ges

Rosa corymbifera & Iris pseudacorus

R
R
R
CC
CC
R
C
C

Coumpara Agufié(-en-pinceloun) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Glaujo emé uno autro planto

fotò